May 28, 2010

MINIMALISMUS!



Η Margo μας έβαλε στον κόσμο του μινιμαλισμού με έναν από τους πιό αντιπροσωπευτικούς μινιμαλιστές στον χώρο της μουσικής τον Φίλιπ Γκλας.



Η δική μου γνωριμία μαζί του έγινε μέσω της ταινίας-ντοκυμαντέρ "Koyaanisqatsi" μια ταινία που περιγράφει τον 20ό αιώνα μέσα από την μουσική του Philip Glass σε απόλυτη αρμονία με την εικόνα που τρέχει!




Σαν όρος η λέξη "μινιμαλισμός" περιγράφει μια κίνηση σε διάφορες τέχνες, κυρίως όμως στον χώρο των εικαστικών και της μουσικής, αλλά και της αρχιτεκτονικής και είναι μια από τις ισχυρότερες τάσεις σήμερα.



Στην ουσία περιγράφει ένα έργο από το οποίο έχει εκλείψει κάθε τι περιττό και υπάρχουν μέσα σε αυτό μόνο τα βασικά και αναγκαία στοιχεία.
Ξεκινά να υπάρχει σαν κίνημα στη Δύση τη μεταπολεμική εποχή και φτάνει να ανθίζει στη δεκαετία του 60 και του 70 σε ολόκληρον τον δυτικό κόσμο, φτάνοντας στις μέρες μας ίσως και στο απόγειό του.



Πρωτοπόροι καλλιτέχνες, συνδεδεμένοι με το ρεύμα του μινιμαλισμού είναι μεταξύ άλλων και οι Donald Judd, Agnes Martin, Robert Morris, και Frank Stella.



Στη μουσική τα μινιμαλιστικά έργα χαρακτηρίζονται απο μιά "επανάληψη της επανάληψης" όπως συνθέσεις των: Steve Reich, LaMonte Young, Philip Glass, John Adams, και Terry Riley, που είναι και οι κυριότεροι εκπρόσωποι του είδους.

Steve Reich, ο εγκεφαλικός!



Συνθέτης που έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στα κρουστά και μάλιστα τα φυσικά, πολλά έργα του οποίου γράφτηκαν γι αυτά και ιδιαίτερα αγαπημένος από τους κρουστούς όλου του κόσμου. Γεννημένος στη Ν. Υόρκη, απέσπασε το 2009 το βραβείο Πoύλιτζερ για τη μουσική για το έργο του "Double Sextett".


John Adams ο επαναστάτης



Την Όπερα του Jon Adams "ο Νίξον στην Κίνα" είχαμε δει πρόσφατα και στην Αθήνα, σε συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ναι αυτής που τώρα την βρίσκουν αντιπαραγωγική λες και η τέχνη είναι εμπόρευμα...
O Adams, κάτοχος βραβείου Πούλιτζερ και αυτός, για το έργο του για τα θύματα της 11ης Σεπτεμβρίου, αντλεί τη θεματολογία του και εμπνέεται από τα μεγάλα γεγονότα που χαρακτηρίζουν την εποχή μας!



Ο "μινιμαλισμός" σαν όρος έχει χρησιμοποιηθεί και καταχρηστικά για να περιγράψει οτιδήποτε γυμνό, οτιδήποτε έχει μόνο τα βασικά.



Σε ότι αφορά το σχέδιο, την αρχιτεκτονική και την διακόσμηση ο όρος χρησιμοιείται επίσης για να περιγράψει οτιδήποτε έχει κρατηθεί στα βασικά, δηλαδή εκείνα τα έργα που δεν τα επιβαρύνουν περιττά στοιχεία, αλλά αντίθετα συγκροτούνται μόνο από τα χρήσιμα. Το μινιμαλιστικό σχέδιο είναι βαθειά επηρρεασμένο από το παραδοσιακό Ιαπωνικό σχέδιο και την αρχιτεκτονική. Πιό παλιά κινήματα όπως το Ολλανδικό De Stijl υπήρξαν σημεία αναφοράς.


Arvo Paert ο αγαπημένος μου Εσθονός συνθέτης,



με τη μουσική που σε αγκαλιάζει σαν χάδι αγγέλου, ένας συνθέτης που το έργο του εμπνέεται συχνά από την θρησκεία. Ένας συνθέτης πολυγραφότατος, με έργα συμφωνικής μουσικής, εκκλησιαστικής, κοντσέρτων, μουσικής δωματίου, ιδιαίτερα αγαπημένος του "Kronos Quartett" κλπ



Στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο ο όρος "Μινιμαλισμός" χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τα έργα και τα κείμενα του Samuel Beckett, τα φίλμ του Robert Bresson, το διηγήματα του Raymond Carver, αλλά ακόμα και στην αυτοκινητοβιομηχανία με τα μοναδικά σχέδια αυτοκινήτων του Colin Chapman.
photos by nelly



19 comments:

Margo said...

Δεν ξέρω κατά πόσο ενδιαφέρει τους φίλους μας ο μινιμαλισμός Νέλλη μου αλλά πιστεύω ότι είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο στη μουσική και όποιος την αγαπάει πραγματικά θα τον ενδιαφέρει πολύ!
Εξαιρετικό το άρθρο σου. Οι φωτογραφίες σου το συνοδεύουν ιδανικά!
Έβαλα να ακούγεται το Spiegel im Spiegel στο mix pod όμως με συγκλόνισε το The Death of Klinghoffer του John Adams σε συνδυασμό με τις εικόνες.

Καλή σου μέρα!

Αστρο - Συμμορίτες said...

Κορίτσια,
Είχα πάει στο Ηρώδειο πριν πολλά χρόνια και είχα ακούσει τον John Cage έναν μεγάλο μινιμαλιστή της μουσικής.
Τον θεώρησα μουσικά τσιγγούνη.
Μάλλον είναι διαφορετικές οι προτιμήσεις μου.
Την Καλημέρα μας και Καλό ΣΚ.

Υπατία η Αλεξανδρινή said...

Εξαιρετική ανάρτηση και αυτή, όπως και η προηγούμενη.
Να 'στε καλά και οι δύο, Margo και logia!
Απορία: Ποια η σχέση των Haiku με το μινιμαλισμό;

CsLaKoNaS said...

Η ανάρτηση είναι καταπληκτική !


Μόνο μελανό σημείο η μη αναφορά στον κατεξοχήν μινιμαλιστή Wim Mertens.

Φιλικά!

logia said...

@Margo άλλους σίγουρα , ναι και άλλους σίγουρα, όχι.

Μα εμείς "παίζουμε" αυτά που μας αρέσουν, εκφράζουμε τις μουσικές μας προτιμήσεις

καλη σου ημέρα

logia said...

@Αστρο-Συμμορίτες, εσείς είστε μαθημένοι στο χάος του σύμπαντος και ίσως γιαυτό οτιδήποτε αφαιρετικό να σας φαίνεται και τσιγκούνικο...
Τώρα, μεταξύ μας και λόγω επαγγέλματος, επιτρέψτε μου να πω, ότι έχω παίξει έργα με εκατομμύρια νότες αλλά βαρετά και φλύαρα, αλλά είχα τη χαρά να παίξω και έργα των Paert, Reich και Glass, που ενώ βλέπεις μια λιτή παρτιτούρα και σαφές το επαναλαμβανόμενο ρυθμικό στοιχείο και η πρώτη σκέψη είναι αρνητική, εν τούτοις με τη λιτότητα τους συγκλονίζουν ή χαλαρώνουν τον εκτελεστή και σαφώς δημιουργούν μια απίστευτη ατμόσφαιρα.
Έχω την αίσθηση, οτι η μινιμαλιστική μουσική συνδέεται απόλυτα με εικόνα ή συναισθήματα ή ψυχική κατάσταση και ίσως δεν είναι για όλες τις ώρες...
Αν έχετε δει το Koyaanisqatsi, καταλαβαίνετε ίσως αυτό που λέω, για την απόλυτη εναρμόνιση εικόνας και μουσικής. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί μινιμαλιστές ντύνουν ταινίες με τις μουσικές τους. Εξαίρεση ίσως θ Paert, τον οποίο όμως ακούγοντας νιώθεις εκείνη τη γαλήνη που προκαλεί η εκκλησιαστική μουσική του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης χωρίς φυσικά να είναι απαραίτητο να έχεις ιδιαίτερη σχέση με την εκκλησία...
Αλλά ό,τι και να πω εγώ, είναι και θέμα γούστου και τα γούστα του καθενός σεβαστά!!!


καλημέρα σας

logia said...

Υπατία η Αλεξανδρινή

σε ευχαριστούμε για τα καλά σου λόγια. Η ερώτηση είναι τεστ ή παγίδα;
Για να δούμε, θα προσπαθήσω να απαντήσω...
Το Haiku είναι το πιο σύντομο είδος ποίησης στον κόσμο.
Είναι ένα τρίστιχο που αποτελείται από 5, 7, 5 συλλαβές αντίστοιχα ο κάθε στίχος, αν και δεν είναι απόλυτο αυτό.
Στην ουσία για μένα είναι μινιμαλιστική ποίηση. Δηλαδή λες αυτό που θέλεις να πείς με τα ελάχιστα δυνατά λόγια, μα με μέτρο και ομορφιά. Του λείπει το στοιχείο του επαναλαμβανόμενου μοτίβου σίγουρα μα έχει μια έμμεση σχέση με την εικόνα και την αρμονία της φύσης αφού τα Haiku αρχικά περιέγραφαν τη φύση ή φυσικά φαινόμενα.
Μια δεύτερη σχέση που μπορώ να βρω είναι οτι και τα hAiku και ο μινιμαλισμός έχουν τις ρίζες τους στην Ιαπωνία, ειδικά η μινιμαλιστική αρχιτεκτονική.
Δεν ξέρω αν πέρασα το τεστ ή αν ικανοποίησα απορίες, μα σίγουρα έκανα μια πολύ φιλότιμη προσπάθεια....

καλημέρα σου

logia said...

@CsLaKoNaS

έχεις απόλυτο δίκιο

Και τον Mertens μα και τον Cage τους άφησα απ' έξω όπως και πολλούς άλλους. Η αλήθεια είναι οτι διαβάζοντας την ανάρτηση της Margo o συνειρμός μου ήταν αυθόρμητος με αυτούς που ανέφερα. Oταν έκανα την ανάρτηση συνειδητοποίησα οτι είχα αφήσει απ' έξω Mertens και Cage, όμως μετά ήταν αργά πια γιατί είχε κολλήσει ο υπολογιστής και δεν μπορούσα να κάνω τίποτε άλλο, από το να τα παρατήσω και να πάω για δουλειά σκεφτόμενη ότι ίσως ο επόμενος συνεργάτης να ήθελε να συνεχίσει το αφιέρωμα...
Όμως ειδικά για τον Mertens πιστεύω οτι χρειάζεται μια ξεχωριστή ανάρτηση!!!!!

Καλημέρα
και πολλά ευχαριστώ για το πέρασμα και το σχόλιο

Margo said...

Νέλλη μου το σχόλιο ήταν περισσότερο δική μου σκέψη μετά από την χλιαρή αποδοχή του Philip Glass σε σχέση με τα όσα συνήθως δημοσιεύουμε. Με τον μινιμαλισμό θέτουμε σιγά σιγά άλλα ακούσματα όχι τόσο συνηθισμένα που είναι όμως πολύ σημαντικά για την πορεία της μουσικής. Σίγουρα οι αναρτήσεις μας εκφράζουν πρώτα εμάς και πιστεύω επιβάλλεται να μπούμε και σε πιο "δύσκολους" μουσικά δρόμους για τους πολλούς.
Καλό Σαββατοκύριακο:-)

Margo said...

και φυσικά για τον Mertens αξίζει μία ολόκληρη ανάρτηση.. ποιος είναι ο επόμενος;))

Υπατία η Αλεξανδρινή said...

logia
Ευχαριστώ για την απάντηση. Ούτε test ούτε παγίδα ήταν η ερώτησή μου. Δεν το συνηθίζω, εκτός αν είναι προφανές και στον ερωτώμενο.
Διαισθητικά έβλεπα στενή σχέση μεταξύ των haiku και της μινιμαλιστικής μουσικής και αρχιτεκτονικής εσωτερικών χώρων (που κάποιες φωτογραφίες σου υπαινίχθηκαν εξαιρετικά).
Χρειαζόμουν όμως επιβεβαίωση από κάποιον βαθύτερο γνώστη· γι' αυτό κι ευχαριστώ!
Margo,
Μπορεί ν' αγαπάτε τη μινιμαλιστική μουσική, αλλά είστε πλουραλιστές στην ποιοτική μουσική που παρουσιάζετε. Μη νερώνεις το κρασί σου με το κριτήριο της αποδοχής. Άλλωστε συχνά διαβάζουμε και απολαμβάνουμε, χωρίς να σχολιάζουμε. Συμβαίνει να μην έχουμε να πούμε τίποτε, όταν οι αναρτήσεις είναι "στρογγυλεμένες".
Καλά Σαββατοκύριακο!

logia said...

@Margo

εγώ λέω να μπαίνουμε και ατα πιο δύσκολα
άλλωστε είμαστε τέσσερις διαφορέτικοί άνθρωποι σε τέσσερις διαφορετικές ηλικίες και με διαφορετικά ακούσματα .
Αρα μπορούμε να έχουμε ένα ευρύ φάσμα.
Άλλωστε κάποιοι μπορεί να μπαίνουν, να ακούνε και να μην αφήνουν σχόλιο.
Σημασία έχει να εκφράζουμε ότι αγαπάμε, έτισ πιστεύω...

logia said...

@Υπατία η Αλεξανδρινή
μπααα δεν είμαι ειδικός
Κοίτα τι γίνεται: είμαι απλά μια μουσικός με έναν σύζυγο εξαιρετικό ακροατή και δυο παιδιά μουσικούς και μια τεράστια δισκοθήκη...
όσο για την αρχιτεκτονική, έχω μια τρέλλα με αρχιτεκτονική και διακόσμηση, τα βιβλία και τα περιοδικά για το σπίτι και την οικολογική δόμηση κλπ κλπ ξεχειλίζουν απ' τα ράφια και βρίσκονται και σε ντάνες στο πάτωμα και κατά καιρούς βάζουμε και καμιά αγγελία και τα πουλάμε ή τα χαρίζουμε και τέλος για το haiku, επειδή η κόρη μου έκανε ένα μπλογκ και έχει τη λέξη haiku στον τίτλο του, το έψαξα από περιέργεια πριν ένα χρόνο. Γιατί, κακά τα ψέμματα, μπορεί να ήξρα για τον Σεφέρη αλλά στην ουσία δεν είχα ιδέα για το τι είναι haiku.
Πάντως ελπίζω να σε κατατόπισα έστω και λιγάκι.
καλό βράδυ

Margo said...

@Ιπατία μου δεν νερώνω το κρασί μου και δεν περιμένω από τα σχόλια. Ακόμη κι αν ήμουν κυριολεκτικά μόνη μου τις ίδιες επιλογές θα έκανα. Απλά μου βγαίνει το παράπονο της μοναξιάς που έχω ζήσει σαν παιδί και σαν έφηβη και αργότερα σε όλη μου τη πορεία σαν μουσικός. Μοναξιά και έλλειψη κατανόησης για μια τέχνη που είναι κατά βάση αφηρημένη.

@Νέλλη μου συμφωνώ απόλυτα!

Καλό ξημέρωμα σας εύχομαι

Άιναφετς said...

Ο μινιμαλισμός είναι στάση ζωής...εκφράζεται στον τρόπο που γράφει κανείς, ζωγραφίζει, ντύνεται, επιπλώνει το σπίτι του, φτιάχνει τον κήπο του, ακόμα και σκέφτεται απλά λιτά γιατί εκεί είναι και η ομορφιά!
Εξαιρετικής αισθητικής απλή, λιτή, δλδ...μινιμαλιστική η ανάρτηση Νέλλη μου και αγαπημένος και ο Glass!
ΥΓ Εδώ αισθάνομαι σαν στο σπίτι μου!
ΑΦ στους τέσσερεις σας!

~reflection~ said...

Παραθετω ένα κομματι από ένα πεζο κείμενό μου στο οποίο μία ψευδαισθηση παλεύει να δεσμεύσει μια κίνηση μεσα σε μια φωτογραφια...

Υπεροχη η αναρτησή σας....

"Ανοίγω τα μάτια. Βρίσκομαι μπροστά στον καθρέφτη του μπάνιου. Φωτογραφίζω αδέξια το είδωλό μου πάνω στο κάτοπτρο, με μια απεγνωσμένη κίνηση αποτύπωσης του χρόνου που τρέχει, αλλά και πάλι κάτι ξεφεύγει και δεν εγκλωβίζεται στο φωτογραφικό φακό. Είναι το συναίσθημα; Η ενέργεια της κίνησης; Η αλληλεπίδραση των πραγμάτων;
Νιώθω πως είναι ο ίδιος ο χρόνος που δεν αποτυπώνεται μέσα από την ακινησία των πραγμάτων, μα εξακολουθώ να υποκλίνομαι στην πλάνη του νου που θεωρεί αιώνιο το καθετί φθαρτό, ωραιοποιώντας και δίνοντας αξία στις ψευδαισθήσεις!"


Τα φιλια μου.... κινησεις εγκλωβισμενες μεσα στο φωτογραφικο φακο...

ΙΛΥΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ said...

Mέσα στο απέριττο αφήνεται να εννοηθεί το πολύ.
Πανέμορφη ανάρτηση!Σας ευχαριστώ που μέσα απο τις πολύ όμορφες μουσικές επιλογές σας και τις πληροφορίες μέσα από την γνώση και την μουσική παιδεια που έχετε, μας κάνετε κοινωνους του κόσμου τις μουσικής πέρα από το άκουσμα της.Nα'στε καλά κορίτσια!

{.πavλος.} said...

argisa poly na er8w pali sthn mousikh parea mas...poly wraia h anarthsh sou...thn eixa diavasei...alla shmera vrika ton xrono na akousw swsta...mono etsi aksizei na ginei...eyxaristw poly kai elpizw na aresei to diko mou 8ema shmera... :)

hugZz & kisses

k said...

Arvo Paert... ακούω και ξανακούω και ξανακούω... ο minimalismos είναι από τα ρεύματα που αφήνομαι να με παρασύρουν συχνά... σ' ευχαριστώ Νέλλυ μου...